termopara
KNOW HOW

Termopara uziemiona vs nieuziemiona – jaką termoparę wybrać?

Jaką termoparę wybrać – uziemioną czy nieuziemioną? To jedno z najczęściej zadawanych pytań przy zakupie czujników termoelektrycznych. We wpisie przedstawiamy wady i zalety obu rozwiązań oraz optymalne zastosowania każdego z nich. Dowiesz się także jakie inne kwestie wziąć pod uwagę wybierając termoparę. Sprawdź!

Termopara – zasada działania

Termopara (czujnik termoelektryczny) to jeden z najpopularniejszych czujników do pomiaru temperatury wykorzystywanych w przemyśle. Działa na zasadzie zjawiska Seebecka. Jest to zjawisko termoelektryczne, które polega na tym, że w obwodzie składającym się z min. dwóch różnych przewodników, których złącza znajdują się w różnych temperaturach powstaje siła elektromotoryczna.

Termopara – budowa

Termopary (czujniki termoelektryczne) zbudowane są z dwóch drutów z różnych metali, zespawanych ze sobą w miejscu zwanym złączem. Na złączu dokonywany jest rzeczywisty pomiar temperatury. Druty termopary chronione są przez metalową osłonę.

Czujnik termoelektryczny – zastosowanie

Termopary używane są zwykle do pomiaru wysokiej temperatury w zastosowaniach wymagających od czujnika temperatury szybkiej reakcji i odporności na wibracje.

Termopara to czujnik temperatury wykonany z dwóch różnych materiałów, zespawanych ze sobą w miejscu zwanym złączem

Termoelement uziemiony vs. nieuziemiony – co to oznacza?

Termopara jest uziemiona, gdy złącze jest przyspawane do osłony na końcu czujnika. W termoparze nieuziemionej złącze nie dotyka osłony.

Termopara z uziemieniem

Zalety uziemienia czujnika termoelektrycznego

Termopara uziemiona przekazuje ciepło w bardziej efektywny sposób. Złącze przyspawane do osłony szybciej reaguje na zmiany temperatury, ponieważ kontakt metal-metal tworzy krótszą ścieżkę termiczną w porównaniu z termoparą nieuziemioną.

Podsumowując, największą zaleta jest:

  • szybki czas reakcji

Wady uziemienia czujnika termoelektrycznego

Jednakże uziemienie termopary może wywołać także niepożądany skutek uboczny, zwany "pętlą uziemienia". Jak dochodzi do tego zjawiska?

Gdy złącze jest przyspawane do osłony, również między przewodami a osłoną powstaje połączenie elektryczne. Może to prowadzić do "pętli uziemienia", gdy czujnik jest podłączony do uziemienia w miejscu pomiaru, a przewody są podłączone do sterownika uziemionego w innym miejscu. Oba te uziemienia mogą mieć różny potencjał napięcia, co tworzy niepożądany obwód i zakłócenia, które mogą uszkodzić sprzęt.

Podsumowując, główna wada to:

  • możliwość wystąpienia pętli uziemienia

Termopara uziemiona – zastosowanie

Uziemione złącze jest stosowane do pomiaru temperatury statycznych lub przepływających gazów korozyjnych i cieczy oraz do zastosowań wysokociśnieniowych.

Termopara nieuziemiona

Nieuziemiona termopara ma złącze pomiarowe nieprzyspawane do osłony. Zazwyczaj jej złącze na końcówce czujnika otoczone jest nieprzewodzącym proszkiem, takim jak tlenek magnezu. Jego zadaniem jest spowolnienie transferu ciepła z mierzonego medium do złącza termopary.

Zalety nieuziemionej termopary

Ponieważ przewód termopary jest elektrycznie odizolowany od metalowej osłony i obudowy, użycie nieuziemionej termopary zmniejsza ryzyko powstania pętli uziemienia. Ponadto brak uziemienia zapewnia większą dokładność pomiaru temperatury, szczególnie w przypadku sygnałów o słabej mocy.

Podsumowując, największymi zaletami nieuziemionej termopary są:

  • mniejsze ryzyko wystąpienia pętli uziemienia

  • dokładniejsze pomiary

Wady nieuziemionej termopary

Nieuziemiona termopara ma wolniejszy czas reakcji.

Zastosowanie

Czujnik termoelektryczny bez uziemienia sprawdzi się w środowisku korozyjnym, gdzie pożądane jest, aby termopara była elektronicznie odizolowana od osłony i przez nią ekranowana

Pętla uziemienia – oznaki

Skąd wiadomo, że powstała pętla uziemienia? Oznaki, które o tym mówią mogą być różne, m.in.:

  • większa podatność na zmiany pogody

  • niestabilne odczyty

  • w niektórych przypadkach urządzenie może przestać działać

  • w skrajnych przypadkach – dym

Jak zapobiec pętli uziemienia?

  • tylko jedno uziemienie - albo głowica przyłączeniowa albo sterownik/rejestrator, ale nie oba

  • wybór przetwornika, który ma wewnętrzną izolację między wejściem, wyjściem i uziemieniem, zwykle zapewnia izolację wystarczającą do wyeliminowania pętli uziemienia

  • izolatory, które można umieścić w obwodzie okablowania pętli

Jedyny niezawodny sposób to zastosowanie nieuziemionej termopary.

Co jeszcze wziąć pod uwagę przy wyborze termopary?

  • aplikacja – określ, do jakiego zastosowania potrzebujesz termopary

  • mierzony zakres temperatur – od niego zależny jest rodzaj termopary np. termopary typu k lub typu j dla wysokich temperatur czy termopary typu t najlepsze dla niskich temperatur

  • wymagania dotyczące instalacji

  • budowa np. termopary płaszczowe, kablowe

  • klasa dokładności