przełączniki temperatury
KNOW HOW

Przełącznik temperatury – budowa, działanie, rodzaje

Przełącznik temperatury, określany także jako m.in. bezpiecznik termiczny, wyłącznik termiczny czy po prostu przełącznik temperaturowy, to urządzenie szeroko wykorzystywane w przemyśle w celach zapewnienia bezpieczeństwa. Co to jest, jak działa oraz jak wybrać odpowiedni do zastosowania? Na te pytania odpowiadamy w poniższym wpisie. Czytaj dalej!

Co to jest przełącznik temperatury?

Przełącznik temperatury to urządzenie, które monitoruje temperaturę oraz otwiera lub zamyka odpowiedni styk przełączający po osiągnięciu zdefiniowanej wcześniej temperatury przełączenia. Aby ochronić maszynę przed przegrzaniem, przełącznik temperatury wyłącza ją lub uruchamia wentylator chłodzący.


Jak działa przełącznik temperatury?

Przełącznik temperatury działa jak typowy przełącznik elektryczny w aplikacjach "włącz-wyłącz". Urządzenie to można ustawić tak, by reagowało na określoną temperaturę. Gdy sonda pomiarowa wyłącznika wykryje wzrost temperatury, otwiera lub zamyka styki elektryczne. Gdy temperatura maleje, styki elektryczne zamykają się lub otwierają.


Wyłącznik termiczny – rodzaje

Istnieje kilka sposobów klasyfikacji przełączników temperatury. Biorąc pod uwagę stan przed wysterowaniem, wyróżniamy przełączniki normalnie otwarte (NO) i normalnie zamknięte (NC). Mówimy też o przełącznikach z resetem automatycznym i manualnym.  Ze względu na typ wyróżniamy:

Wyłączniki termiczne bimetalowe

Pomiar temperatury w tych przełącznikach odbywa się przez bimetaliczne płytki. Zamykają się one w momencie, gdy osiągnięta zostanie nominalna temperatura przełączania.

Zalety bimetalowych przełączników temperatury

  • uniwersalność zastosowania
  • wysoka stabilność również przy wibracjach – mogą być stosowane w sprężarkach czy silnikach
  • niewielkie wymiary
  • przystępna cena
  • nie wymagają dodatkowego stycznika do przełączania napięć do 25 V

Wyłącznik termiczny bimetalowy – wady

  • mniejsza dokładność
  • nie pozwalają na dalsze przetwarzanie sygnału
  • zakres temperatur ograniczony do 200° – złącze bimetalowego przełącznika jest umieszczone blisko gorącego obszaru


Przełączniki i ograniczniki bimetaliczne

Przełączniki elektroniczne

Zalety przełączników elektronicznych

  • wysoka dokładność
  • samodzielna zmiana wartości granicznych
  • możliwość ustawienia kilku punktów przełączania
  • dzięki dodatkowym wyjściom analogowym mogą być wykorzystywane również do innych zastosowań np. ciągłego monitorowania temperatury
  • możliwość wyposażenia w funkcję IO-Link
  • bezpośredni dostęp do wyników pomiarów poprzez wyświetlacz LED

Wady przełączników elektronicznych

  • cena
  • ograniczenie temperatury do 150°C
  • konieczność dodatkowego stycznika oprócz źródła zasilania


Elektroniczny przełącznik temperatury i czujnik temperatury JUMO DELOS T

Termometry tarczowe ze stykami przełączającymi

Zalety termometrów tarczowych ze stykami przełączającymi

  • szeroki zakres temperatury do 350°C
  • możliwość ustawienia dwóch przełączania
  • pozwala na przełączanie niskich napięć (250 VAC)
  • nie wymaga dodatkowego zasilania
  • nie potrzeba dodatkowego stycznika

Wady termometrów tarczowych ze stykami przełączającymi

  • brak możliwości dalszego przetwarzania sygnału

Czy termostat jest przełącznikiem temperatury?

Termostat może mieć funkcję przełącznika temperatury w celach ochrony przed przegrzaniem lub wychłodzeniem.

Termostaty bezpieczeństwa JUMO ATH

Jaka jest różnica między przełącznikami temperatury NO i NC?

Przełączniki temperatury występują w dwóch odmianach konstrukcyjnych. Przełącznik NO (normalnie otwarty) oznacza, że gdy jest on uruchomiony, styki są normalnie otwarte .Przełącznik temperatury NC (normally closed) oznacza, że styki są normalnie zamknięte.

NO zamyka obwód maszyny po osiągnięciu temperatury przełączenia, żeby mógł być załączony np. wentylator lub lampka ostrzegawcza. Przełącznik NC otwiera i zamyka obwód maszyny. W obu przypadkach, gdy temperatura spadnie poniżej resetowego punktu przełączania, styki wracają do normalnego stanu, by monitorowany sprzęt mógł znów zacząć pracować.

Przełącznik czujnika temperatury – zastosowanie

Wyłączniki temperatury stosowane są w licznych procesach przemysłowych i produkcyjnych. Szczególnie wykorzystywane są w:

  • przemyśle spożywczym i napojów
  • przemyśle farmaceutycznym
  • branży automotive

Zazwyczaj przełączniki temperatury znajdują się w systemach grzewczych, podgrzewaczach powietrza, bojlerach z wodą i pompach obiegowych.