Pomiar temperatury

Czujniki temperatury do ciepłomierzy – najważniejsze fakty w pigułce

Czujniki temperatury są niezbędne do precyzyjnego monitorowania zużycia energii w systemach ogrzewania i chłodzenia. Dzięki nim możliwe jest dokładne rozliczanie energii oraz optymalizacja jej wykorzystania. Aby dowiedzieć się więcej o funkcji i znaczeniu czujników temperatury oraz ciepłomierzy, zapoznaj się z poniższym FAQ, w którym odpowiadamy na najczęściej zadawane przez Was pytania na ten temat.

Spis treści

Czym są liczniki ciepła?

Ciepłomierz lub licznik energii cieplnej to przyrząd służący do pomiaru energii cieplnej dostarczanej do odbiornika za pośrednictwem obiegu grzewczego lub pobieranej z obiegu chłodniczego. Ciepłomierz oblicza energię cieplną na podstawie przepływu objętościowego czynnika obiegowego i różnicy temperatur między zasilaniem a powrotem. Różnica temperatur jest określana za pomocą 2 sond temperatury - zwykle termometrów oporowych lub cyfrowych czujników temperatury.


Obieg grzewczy z czujnikami temperatury do liczników ciepła w budynku mieszkalnym z zasilaniem z sieci ciepłowniczej

Obieg grzewczy z czujnikami temperatury do liczników ciepła w budynku mieszkalnym z zasilaniem z sieci ciepłowniczej

Dlaczego trzeba mierzyć ilość dostarczonej energii cieplnej?

Pomiar energii cieplnej jest niezbędny wszędzie tam, gdzie trzeba ją rozliczać. Dotyczy to budynków mieszkalnych, obiektów komunalnych i zakładów przemysłowych. Wzrost kosztów energii sprawia, że rozliczenia oparte na rzeczywistym zużyciu stają się coraz ważniejsze, a często są wymagane prawnie.


Dlaczego sygnał temperatury z dwóch czujników powinien różnić się tylko nieznacznie?

Sondy mierzą temperaturę na zasilaniu i powrocie obiegu grzewczego, a różnica tych temperatur służy do dokładnego określenia zużycia energii cieplnej. Zbyt duża różnica w sygnałach wyjściowych czujników prowadzi do błędnych obliczeń zużycia energii. Dlatego czujniki temperatury są parowane zgodnie z normą EN 1434 - zawsze łączone są 2 sondy, których sygnały wyjściowe różnią się od siebie tylko minimalnie.


Jakie sensory są stosowane w czujnikach temperatury do ciepłomierzy?

Najczęściej stosowane są platynowe czujniki temperatury o wartościach nominalnych 100 Ω (Pt100) i 1000 Ω (Pt1000). Stosowane są jednak również czujniki Pt500.


Jak projektuje się czujniki temperatury do ciepłomierzy zgodnie z normą EN 1434-2?

Czujniki temperatury do ciepłomierzy są zazwyczaj projektowane jako wtykane, z osłoną termometryczną o średnicy 5,0, 5,2 lub 6,0 mm. Dostępne są również sondy z głowicą przyłączeniową. Norma EN 1434-2 określa szczegółowe wymagania i wytyczne dotyczące projektowania tych czujników, zapewniając ich zgodność z wymaganiami dotyczącymi dokładności i niezawodności.


Wtykana sonda temperatury do ciepłomierzy

Wtykana sonda temperatury do ciepłomierzy

Sonda temperatury do ciepłomierzy z głowicą przyłączeniową

Sonda temperatury do ciepłomierzy z głowicą przyłączeniową

Jak podłączyć sondy temperatury?

Podłączając sondy temperatury do ciepłomierzy, pamiętaj o kilku kluczowych zasadach. Po pierwsze, sondy z kablami połączeniowymi muszą mieć równej długości przewody, których nie można skracać. Ponadto różne rezystancje przewodów mogą wprowadzić błędy pomiaru, szczególnie w systemach dwuprzewodowych.

W sondach z głowicą przyłączeniową użyj zacisków w głowicy do połączenia przewodów. Upewnij się, że obie sondy z platynowym chipowym czujnikiem temperatury są podłączone kablami tego samego typu i długości.

Norma EN 1434 wyznacza maksymalne długości kabli, po przekroczeniu których trzeba stosować technologię czteroprzewodową do podłączenia termometrów rezystancyjnych.



Dlaczego ważne jest, aby czujniki temperatury można było usuwać z systemów ciśnieniowych?

Czujniki temperatury w ciepłomierzach muszą być regularnie wymieniane i sprawdzane. Jednak wyłączenie ciśnienia w systemie bywa niemożliwe lub zbyt czasochłonne. Istnieją dwie metody zapewnienia szczelności systemu podczas wymiany czujnika temperatury:

Użycie osłon termometrycznych dla sond temperatury

Gdy punkt pomiarowy jest wyposażony w osłony termometryczne, można zainstalować w nich sondy temperatury. Po usunięciu czujnika, osłona termometryczna utrzymuje szczelność systemu, ale medium nie wchodzi w bezpośredni kontakt z sondą. To powoduje opóźnienie w reakcji pomiaru i dodatkowy błąd rozpraszania ciepła. Dlatego dla jak najdokładniejszego pomiaru temperatury zaleca się montaż czujników bez osłony termometrycznej.

Zastosowanie zaworu kulowego do sond temperatury

Bezpośrednią instalację sond temperatury można zrealizować za pomocą zaworów kulowych zgodnych z normą EN 1434. Zawory te mają gwint wewnętrzny M10, w który wkręca się sondy temperatury, umożliwiając bezpośredni pomiar w medium. Po zamknięciu zaworu kulowego czujnik jest oddzielony od procesu i można ją wyjąć bez konieczności otwierania całego systemu.

Wkręcane osłony termometryczne JUMO

: Śruba pokazana na tulei wkręcanej służy do mocowania sondy temperatury. Otwór w śrubie umożliwia uszczelnienie punktu pomiarowego.

Zawór kulowy z wbudowanym czujnikiem temperatury

Zawór kulowy z wbudowaną sondą temperatury: Sondę można zamontować na miejscu za pomocą plastikowego zawiasowego złącza śrubowego M10 lub mosiężnego złącza śrubowego i wkręcić w zawór kulowy.

Licznik ciepła: Instalacja czujnika temperatury

Poniższy film pokazuje krok po kroku, jak prawidłowo zainstalować sondę temperatury w zaworze kulowym. W ten sposób można mieć pewność, że instalacja została przeprowadzona prawidłowo, a czujnik zapewnia wiarygodne wartości pomiarowe.

Kiedy serwisować lub wymieniać sondy temperatury w ciepłomierzach?

Aby zapewnić precyzyjny i niezawodny pomiar energii cieplnej, regularnie sprawdzaj metrologicznie sondy temperatury zgodnie ze specyfikacjami producenta lub wymogami krajowymi. W Polsce kalibrację urządzeń do pomiaru energii cieplnej (ciepłomierzy) wykonuje się co 5 lat.

Sprawdzaj czujniki również w przypadku niespójnych lub wyraźnie nieprawidłowych pomiarów oraz po większych naprawach lub modyfikacjach systemu ogrzewania lub chłodzenia.