Regularna kalibracja pH-metru jest niezbędna, by uzyskać dokładne pomiary pH. A to o nich zależy m.in czy ser w mleczarni jest odpowiedniej jakości, czy woda w sieci wodociągowej powoduje uszkodzenia korozyjne, czy też opad w oczyszczalni ścieków z procesu galwanizacji zachodzi w optymalnym punkcie. Jak poprawnie kalibrować sondę pH z użyciem buforów?
Za pomocą pH-metru wykonuje się pomiary kwasowości lub zasadowości roztworu, czyli pH. Dane te mają ogromne znaczenie w analizie wody i środowiska oraz w niemal wszystkich gałęziach przemysłu.
PH-metr należy dostosować do aplikacji. Zależnie od zastosowania, wyróżniamy takie sondy, jak:
pH-metr do wody – dedykowany do pomiarów w wodzie basenowej, akwarystyce, do monitorowania i uzdatniania wody pitnej oraz w technologii szklarniowej np. JUMO ecoLine / JUMO BlackLine pH.
elektrody pH do wymagających zastosowań procesowych i przemysłowych np. JUMO tecLine HD
pH-metr laboratoryjny – np. miernik pH wody JUMO labLine pH
Nawet takie, z pozoru, drobiazgi, jak np. pęcherzyki powietrza, niewielka zawartość elektrolitu czy wyciek KCI mogą powodować błędy. Aby otrzymywać dokładniejsze pomiary i wydłużyć żywotność elektrody, stosuj się do tych kilku zasad:
utrzymuj elektrodę pH w czystości – zanieczyszczenia to jedna z głównych przyczyn błędów w pomiarach pH.
przechowuj elektrodę w odpowiednich roztworach – nie można dopuścić do wyschnięcia sondy pH ani przechowywać jej w wodzie destylowanej, gdyż skraca to jej żywotność.
regularnie kalibruj pH-metr
W miarę używania płyny w elektrodzie pH starzeją się, co powoduje błędy pomiaru. Ten błąd pomiaru można określić za pomocą kalibracji, podczas której porównuje się wynik pomiaru z międzynarodową wartością standardową.
W przypadku pH-metrów wyróżnia się 3 rodzaje kalibracji:
kalibracja jednopunktowa – jeden roztwór jako punkt odniesienia dla kalibracji.
Stosowana, gdy chcemy zmierzyć względnie stałą wartość pH z niewielkimi odchyleniami.
kalibracja dwupunktowa – dwa roztwory jako punkt odniesienia dla kalibracji.
Najlepiej sprawdza się w przypadku próbek o różnym pH. Roztwory buforowe powinny odpowiadać oczekiwanemu pH próbki. W tym procesie pH-metr określa nachylenie i błąd przesunięcia dla aktualnie używanej elektrody pH. Informacje te umożliwiają dostosowanie równania mV/pH miernika pH do charakterystyki używanej elektrody.
kalibracja wielopunktowa – wiele roztworów kalibracyjnych, dzięki czemu pH-metr uzyskuje dokładniejsze równanie mV/pH w zakresie, który ma być objęty kalibracją. Ten rodzaj kalibracji przyniesie korzyści w sytuacji, gdy zakres musi rozciągać się np. od pH = 4 do pH = 9
W tym procesie określane jest nachylenie i błąd przesunięcia dla aktualnie używanej elektrody pH. Informacje te umożliwiają dostosowanie równania mV/pH miernika pH do charakterystyki używanej elektrody.
Zapis kalibracji powinien zawierać następujące dane:
oznaczenie i lokalizacja punktu pomiarowego
numery seryjne części składowych zestawu pomiarowego
imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej - oznaczenie, numer seryjny i data przydatności użytego roztworu buforowego
rodzaj kalibracji (metoda jednopunktowa lub dwupunktowa)
data i dane dotyczące kalibracji (np. zachowanie przepływu, zachowanie reakcji, zero systemu, nachylenie).
Częstotliwość kalibracji urządzenia zależy od tego, gdzie jest użytkowany. Im bardziej zanieczyszczone środowisko, tym częściej sonda pH musi być kalibrowana. Najlepiej, jeśli urządzenie jest kalibrowane codziennie lub przed serią pomiarów. W praktyce, zalecamy kalibrować pH-metr najpóźniej po 3-4 tygodniach pracy.
PH-metr bezwzględnie należy skalibrować:
przed pierwszym użyciem
po długim okresie przechowywania sondy ph
po czyszczeniu lub wymianie elektrolitu
po dokonaniu pomiaru w silnym roztworze
gdy potrzebujesz bardzo dokładnego pomiaru